درس سیزدهم

سؤالات درست و نادرست

  1. نخستين روزنامه در عصر ناصرالدين شاه قاجار انتشار يافت.

درست™              نادرست™

  1. كاغذ اولين بار به ‏وسيله‏ي چيني‏ها اختراع شد.

درست™              نادرست™

  1. نشريات از نظر تنوع و حجم مطالب نسبت به ديگر رسانه‏ها محدوديت كمتري دارند.

درست™              نادرست™

  1. نخستین روزنامه که در ایران منتشر شد، وقایع اتفاقیه نام داشت.

درست™              نادرست™

  1. نخستین روزنام توسط میرزا صالح شیرازی منتشر شد.

درست™              نادرست™

  1. در شکل‌گیری نهضت تنباکو نقش نشریه قابل توجه می‌باشد.

درست™              نادرست™

  1. نشریه‌ها در بررسی تاریخ مشروطه نقش اساسی دارند.

درست™              نادرست™

  1. هدف اصلی از به وجود آوردن نشریات شکل‌دهی به تحولات تاریخی هر عصر می‌باشد.

درست™              نادرست™

سؤالات چهار گزینه‌ای

1)      در شکل‌گیری کدام رویداد تاریخی نقش نشریه‌ها قابل توجه نیست؟

الف)انقلاب مشروطه        ب) جنگ‌های ایران و روس        ج) نهضت ملی شدن نفت         د) نهضت تنباکو

2)      اخبار موجود در نشریه‌ها از کدام ویژگی برخوردار است؟

ال‍ف)  جامع بودن           ب) مفصل بودن            ج)بی‌طرف بودن            د) کامل بودن

3)      اولین روزنامه ایرانی چه نام داشت؟

الف) وقایع اتفاقیه - ناصر‌‌الدين‌شاه                                   ب) وقایع اتفاقیه - محمدشاه   

ج) کاغذ اخبار - ناصر‌‌الدين‌شاه                                         د) کاغذ اخبار -  محمدشاه                   

4)      چرا نشريه‌ها در تاريخ‌نويسي اهميت دارند؟ 

الف) زيرا مطالب آن مستقل و واقعي است                       

ب) چون مطالب آن از ساير مطالب درست‌تر است  

ج) چون خود از عوامل ايجاد بعضي رويدادهاي تاريخي هستند  

د) زيرا مطالب آن‌ها حاصل ديدگاههاي مستقيم نويسندگانشان است

5)      کدام‌یک از گزینه‌های زیر از ویژگی‌های نشریه‌ها به شمار نمی‌رود؟

الف) محدودیت کمتر از نظر تنوع و حجم مطالب                  ب) عدم اختصاص وقت معین جهت مطالعه

ج) سندیت مطالب نشریه‌ها بیش از دیگر رسانه‌ است                   د) همه افراد می توانند از آن استفاده کنند

6)      كدام‌يك از عوامل زير، موجب شكل‌گيري فصلنامه مطالعات تاريخي است؟  

الف) موضوع و محتوا            ب) موضوع و توزيع           ج) موضوع و زمان           د) محتوا و زمان

7)      اولین روزنامه ایرانی توسط چه کسی در ایران منتشر شد؟

الف) قائم مقام فراهانی         ب) امیرکبیر           ج) میرزا صالح شیرازی       د) جهانگیرخان صوراسرافیل

8)      چرا نشریات با وجود تازه و دست اول بودن کامل نیستند؟ 

ال‍ف) دخالت نظرات شخصی                                          ب) ملاحظات سیاسی، اعتقادی و اقتصادی     

 ج) عجله و محدودیت وقت                                           د) عدم استفاده از افراد متخصص

9)      کدامیک از موارد زیر از ویژگی‌های تعریف نشریه محسوب نمی‌شوند؟ 

الف) زمان انتشار مشخص        ب) هدف معین           ج) به طور متناوب      د) اختصاص وقت معین به آن   

10)  تقسيم‌بندي نشريات به« تحقيقي - کاربردی » بر اساس كدام مورد صورت مي‌گيرد؟

الف) زمان انتشار                        ب) نوع انتشار                ج) تنوع و موضوع                 د) محتوا      

11)  در تقسم بندی نشریه‌ها بر اساس محتوا بیشتر چه مسایلی مطرح است؟

الف) فروش، اشتراک و پراکندگی                       ب) ویرایش،تجزیه و تحلیل

 ج) تنظیم وتقبیح مطالب                                 د) کیفیت، میزان و اهمیت مطالب

12) كدام يك ا زعوامل زير موجب ضعف اعتبار برخي مطالب نشريه نمي‏شود؟

الف) دخالت نظرات شخصي       ب) روزانه بودن               ج) شتاب آلود بودن         د) ملاحظات اعتقادي

سؤالات تکمیل کردنی

1- .............. نخستين رسانه‌هاي گروهي كه انسان در قرون جديد از آنها استفاده كرده است و عاملی مهم در پيشرفت فكري و عملي جوامع می‌باشند، ................................... نام دارد.

2- آگاهي هاي موجود در نشريات .................. و .................... و ............... است.

3- نخستين روزنامه که در ایران منتشر شد،  ...................................... نام داشت كه به همت ..................................... و در زمان حكومت ................................ منتشر شد.

4- ميرزاتقي‌خان اميركبير به چاپ روزنامه‌اي به نام ...................... اقدام كرد.

5 - به طور معمول محورهاي موضوعي نشريه‌ها در بالاي ................... و يا روي ................. آنها ذكر مي‌گردد.

6- تقسيم‌بندي نشريات بر اساس مسائل ادبي، خبري، سياسي، تقسيم‌بندي نشريات بر اساس ...................  مي باشد.

7- تقسيم بندي نشريات بر اساس فاصله موجود ميان چاپ دو شماره آن تقسيم بندي بر اساس ................. مي باشد.

سؤالات جور کردنی

موارد گروه الف را به موارد ب مطابقت دهید .

(الف)                                                                                      (ب)

الف) کاغذ اخبار                                                                

ب) وقایع اتفاقیه                                                             

 

1- لندن

2- امیرکبیر

3-  میرزا صالح شیرازی

سؤالات گسترده پاسخ، محدود پاسخ، کوتاه پاسخ

1.       نشريه چيست؟

2.       کدام ویژگی‌های نشریات از جمله ملاك‌هاي پيشرفت يا عقب‌ماندگي هر كشوری چه مي‌باشد؟

3.       هدف اصلي از به وجود آمدن نشريات چيست؟

4.       چهار مورد از تقسيم بندي موضوعي و محتوايي نشريات را نام ببريد؟

5.       هدف ميرزا تقي‌خان اميركبير از چاپ روزنامه‌ي وقايع اتفاقيه چه بود؟

6.       چرا نشريات در رديف اصلي‌ترين منابع تاريخي هستند؟

7.       چرا نشريات با گذشت زمان به عنوان يك منبع ارزش تاريخي پيدا مي‌كنند؟

8.       دلايلي را كه اخبار و اطلاعات نادرست و غرض ورزانه در نشريات راه مي‌يابد، را نام ببريد؟

9.       نشريات از چه راه‌هايي به افزايش دانش مورخان و پيشرفت علم تاريخ كمك مي‌كنند؟

10.   دلايل راه يافتن اخبار و مطالب نادرست در نشريات را توضيح دهيد؟

11.   در نشرياتی كه پيش يا هم زمان با وقوع انقلاب مشروطيت ايران چاپ شده اند، چه مطالبي استنباط مي گردد؟

12.   دلايل اهميت نشريات را بنويسيد؟

13.   دو مورد از نقاط ضعف و قوت نشريه‌ها را نسبت به رسا نه‌هاي ديگر بيان كنيد؟

14.   نشريات از نظر موضوع چگونه تقسيم‌بندي مي‌شود؟

 

 درس چهاردهم

سؤالات درست و نادرست

1.       مهم‏ترين اصل در شيوه‏هاي جديد تاريخ نويسي همه جانبه نگريستن مورخ به گذشته است.

درست™              نادرست™

2.       نهضت ترجمه د رزمان سلسله افشاریه در ايران رواج بافت.

درست™              نادرست™

3.       كتاب طبقات ناصري مربوط به دوره مغول است

درست™              نادرست™

4.       تاریخ جهانگشا اثر عطاملک جوینی می‌باشد.

درست™              نادرست™

5.       تاریخ بیداری ایرانیان اثر ناظم‌الاسلام کرمانی می‌باشد.

درست™              نادرست™

6.       زبان فارسی در شکل‌گیری هویت ایرانیان نقش داشته است.

درست™              نادرست™

7.       در دوره حکومت سامانیان زبان فارسی مبنای تاریخ نویسانی بود که حوادث مربوط رویدادهای یک شهر یا ایالت یا فرمانرویان ترک را ثبت می‌کرد.

درست™              نادرست™

سؤالات چهار گزینه‌ای

1)      كدام‌يك از ويژگي‌هاي تاريخ ايران پيش از مشروطيت است؟     

الف) اقتصاد مبتني بر کشاورزی و دامداری                                  ب) عدم رابطه با اروپا

ج)استقلال اقتصادي                                                             د) نظام سياسي تمركزگراي خودكامه

2)      كدام مورخ فرمانروايي مغولان را مورد انتقاد قرار داد؟

الف) اسكندر بيك منشي      ب) عطاملك جويني              ج) ناظم‌السلام كرماني              د) منهاج سراج

3)      كتاب تاريخ بيداري ايرانيان نوشته كيست؟     

الف) امير كبير                   ب) اقبال آشتياني           ج) حسين مكي                   د) ناظم‌الاسلام كرماني

4)      كدام مورد مبناي كار مورخان مسلمان در نوشتن تاريخ ايران باستان بود؟

الف) خداي‌نامك‌ها       ب) شاهنامه            ج)كتيبه‌ها و سكه‌ها              د) نوشته‌هاي مورخان يونان و روم

5)      پيش از ورود مهاجران آريايي به ايران، كدام تمدن در سيستان وجود داشته است؟    

الف) سيلك                      ب) شهر سوخته                            ج) مارليك                       د) شهداد

6)      در کدام دوره گونه‌ای از نهضت ترجمه در ایران رواج یافت؟   

 الف) تيموريان                         ب) صفویان                ج) قاجار                     د) پهلوی

7)      كدام‌‌يك از عوامل زیر در شکل گیری جامعه ایرانی نقش داشته است؟

 الف) دين و زبان فارسي         ب) دين و دولت        ج) سنت و فرهنگ            د) فرهنگ و زبان فارسي

8)      مهمترين اصل در شيوه‌هاي جديد تاريخ‌نويسي كدام است؟       

الف) عدم بغض و كينه در بررسي‌هاي تاريخي                          ب) گزينش صحيح رويدادها با ساماندهي مطلوب                      

ج) همه جانبه نگريستن مورخ                                               د) استفاده از منابع دسته اول

9)      در طول تاريخ ايران چه منصبي، وظيفه ثبت رويداد‌هاي مربوط به فرمانروايي را داشت؟

الف) تاريخ نويس           ب) شرح حال نويس            ج) مجلس نويس                 د)گزارش نويس              

10)  در دوران حاکمیت سلسله‌های ترک‌نژاد بر ایران کدام زبان مبنای تاریخ نویسی مورخان ثبت کننده سرگذشت فرمانرویان ترک و رویدادهای یک شهر یا ولایت بود؟

الف) زبان فارسی                          ب) زبان عربی                   ج) زبان ترکی                       د)زبان مغولی

11)  با نوشتن کدام کتاب دوره‌ی تازه‌ای در تاریخ‌نویسی ایران آغاز شد؟

الف) طبقات ناصری                        ب) تاریخ جهانگشاه              ج) تاریخ بیداری ایرانیان          د) زندگی شاه عباس

12)  اگر از لحاظ سياسي ـ اقتصادي تاريخ ايران را به دو دوره تقسيم كنيم ، آن دو دوره كدامند؟

الف) ورود آريايي‏هابه ايران  ـ از ضرب سكه تاكنون     ب) قبل از مشروطيت ـ ا زمشروطيت تاكنون        

ج) ايران باستان ـ ايران معاصر                               د) پيش از اسلام ـ دوره‏ي اسلامي

سؤالات تکمیل کردنی

1- تمدن مشهور به شهر سوخته در .............. وجود داشت.

2- با روی دادن .......................... حكومت سلسله هاي پادشاهي پايان يافت و انتخاب رهبران جامعه بر عهده‌ي مردم قرار گرفت.

3- كتاب تاريخ جهانگشاي اثر ........................... مي‌باشد.

4- اوضاع سياسي ايران از دوره‌ي ..................... به بعد دچار دگرگوني شد.

5- در تاريخ‌نويسي جديد ايران سعي در بكار بستن روش ............................ در پژوهش است.

6- در دوره‌ي سلطنت ............... زمينه‌ي نفوذ روش تاريخ‌نگاري جديد غربي در ايران فراهم گرديد.

سؤالات جور کردنی

موارد گروه الف را به موارد ب مطابقت دهید .

(الف)                                                                                      (ب)

الف) یکی از عوامل شکل‌گیری هویت ایرانی                                         

ب) تقسیم تاریخ ایران به دو دوره باستان تا مشروطه و مشروطه تاکنون

 

1- روند اقتصادی و سیاسی ایران

2- زبان فارسی

3-  خاندان‌های حکومت‌گر

4- آق‌قویونلو و قراقویونلو

سؤالات گسترده پاسخ، محدود پاسخ، کوتاه پاسخ

1-    مراكز مهم تمدن در ايران را نام ببريد؟

2-    چه عواملي در شكل‌گيري هويت ايرانيان تاثيري پايدار داشته است؟

3-    از لحاظ روند اقتصادي و سياسي تاريخ ايران به چه دوره هايي تقسيم مي‌گردد؟

4-    دوره بندي‌هاي تاريخ ايران رانام ببريد؟

5-    يكي از رايج‌ترين شيوه‌هاي دوره‌بندي تاريخ ايران چه مي‌باشد؟

6-    بخش عمده‌اي از آگاهي‌هاي كنوني ما درباره دوران باستان ايران برگرفته از چه آثاري است؟

7-    چرا نمي‌توان به اطلاعات مورخان يوناني و رومي در مورد ايران باستان اعتماد كرد؟

8-    خداي‌نامه‌ها چه مي‌باشند؟

9-    نهضت ترجمه از چه زماني در ايران رواج يافت؟

10-از هنگام آغاز تاريخ‌نويسي در ايران مهم‌ترين موضوع مورد اعتناي مورخان چه بوده است؟

11-مجلس‌نويس يا وقايع نگار چه وظايفي داشت؟

12-در شيوه‌هاي جديد تاريخ‌نويسي مهم‌ترين اصل چه مي‌باشد؟

13-پس از نگارش كدام كتاب شيوه‌ي سنتي و نو در تاريخ نويسي ايران پابه پاي هم پيش رفتند؟

14-مبناي كار مورخان مسلمان در نوشتن تاريخ ايران باستان چه مي‌باشد؟

15-كدام مورخ فرمانروايي مغولان را مورد انتقاد قرار داده است؟

16-تاريخ‌نويسي ايران در عصر نا صرالدين شاه چه تحولي يافت؟

17-نظام سياسي و اقتصادي ايران از روزگار باستان تا مشروطيت چگونه بود؟ توضيح دهيد؟

18-مورخان دوره‌ي حكومت مغولان به چند دسته تقسيم مي شدند، با مثال توضيح دهيد؟

19-در نيمه نخست حكومت قاجاريان روند تاريخ‌نويسي چگونه بود؟

 

درس پانزدهم

سؤالات درست و نادرست

1)      مورخان برای سهولت مطالعه، تاریخ را به دوره‌هایی تقسیم کرده‌اند.

درست™              نادرست™

2)      مخترع کاغذ مسلمانان هستند.

درست™              نادرست™

3)      سولون از مصلحان هند باستان می‌باشد.

درست™              نادرست™

4)      حضرت نوح(ع) در آسیای غربی ظهور کرد.

درست™              نادرست™

5)      از نظر پژوهشگران مسئله جمعیت کم خطرتر از بمب هسته‌ای نیست.

درست™              نادرست™

سؤالات چهار گزینه‌ای

درس پانزدهم

1)      کدام مورد از مهم‌ترین وقایع قرون معاصر نمی‌باشد؟  

الف) استعمارگری             ب) انقلاب صنعتی            ج) اکتشافات جغرافیایی                   د) تسخیر فضا

2)      کدام مورد از مشکلات بزرگ عصر ما ناشی از توسعه صنعت و سوء استفاده از آن می باشد؟

ال‍ف)  انفجار جمعیت      ب) بحران محیط زیست         ج) تسلیحات هسته‌ای         د) شکاف برداشتن لایه ازن

3)      از چه کسانی اروپاییان فن کاغذسازی را آموخته و با کمک ماشین‌آلات آن‌را توسعه دادند؟                   

الف) مسلمانان                                 ب) هندی‌ها                 ج) چینی‌ها                   د) عثمانی‌ها

4)      علت «جهانی»تر شدن نگرش تاریخی نسبت به گذشته بشر کدام است؟

الف) تعصبات قومی                          ب) جنگ‌های طولانی بین اقوام  

 ج) کشف قاره‌های ناشناخته                   د) وقوع انقلاب کبیر در فرانسه

5)      با استفاده از کدام روش مسلمانان فن کاغذسازی را با گرفتن از چینی‌ها تکمیل کردند؟      

الف) به صورت پارچه‌ای        ب) مواد شیمیایی            ج) ماشن‌آلات                          د) الیاف گیاهی

6)      عاملی که در مقابله با مشکل انفجار جمعیت در جهان اهمیت دارد کدام است؟ 

ال‍ف) کنترل موالید در کشورها                    ب) جلوگیری از مهاجرت     

    ج) توسعه‌ی اقتصادی                            د) بازگشت به تمدن دینی

7)      يكي از بزرگترين مشكلات زندگي بشر در عصر كنوني كه حتي آثار تاريخي را در معرض نابودي قرار داده است، كدام مورد است؟

الف) شكاف برداشتن لايه ازن                                             ب) آلودگي محيط زيست 

 ج) مديريت‌ها با مشكلات حمل و نقل                                      د) سوء استفاده از صنعت

8)      تمدن غربی با کدام عامل پیوند ناگسستنی دارد؟ 

الف) انقلاب فرانسه              ب) انقلاب صنعتی           ج) پذیرش مسیحیت                د) رنسانس     

9)      اندیشه های کدام دانشمند در اختراع بمب اتم موثر واقع شد ؟

الف) انیشتین                            ب) پاسکال                       ج) لائوتزو                  د )گالیله

10)     كدام گزينه بيانگر مفهوم ماشينيسم است؟

الف) بين‌المللي ساختن مديريت                                               ب) سلطه مقدرات ماشين بر مقتضيات انسان     

ج) استفاده از كامپيوتر در صنعت                                              د) انقلاب صنعتي                  

11)  از نظر پژوهشگران خطر كدام مسأله به اندازه‌ي بمب اتمي است؟

الف) آلودگي هوا                  ب) فرار مغزها                    ج) توليد انبوه                   د) افزايش جمعيت

12. بحران محیط زیست ناشی از کدام عامل است؟

الف) توسعه‌ی صنعت- سوء مدیریت                               ب) افزایش جمعیت - سوء مدیریت        

ج) سوء استفاده از صنعت- افزایش جمعیت                       د) توسعه‌ی صنعت- آلودگی هوا

13) كدام گزينه عاملي مهم در تعامل و تفاهم ميان ملل به شمار مي‌رود ؟                                     

الف) اديان الهي      ب) عدالت                ج) همكاري بين المللي                د)  همزيستي مسالمت آميز

14) علت جهاني تر شدن نگرش تاريخي نسبت به گذشته‏ي بشر كدام است؟

الف) تعصبات قومي     ب) جنگهاي طولاني بين اقوام      ج) كشف قاره‏هاي ناشناخته    د) وقوع انقلاب فرانسه

سؤالات تکمیل کردنی

1- انسانها در ................ و ................. برابرند.

2- تمدن اسلامي بر بنياد ................ و .................... شكل گرفت.

3- تمدن ايران باستان بر مبناي .................... پديد آمد و گسترش يافت.

4- امروزه ديگر امكان مهاجرت جمعيت در مفهوم گذشته آن، دیگر امکان وقوع ندارد، بلكه به جاي آن ........................ امكان مهاجرت يافته است.

5- يكي از ابعاد بحران محيط زيست مسأله‌ي .................. است.

6- خطر جمعيت براي جلوگيري از رشد و توسعه بدان اندازه است كه آن را با اصطلاح ............... .بيان مي كنند.

7- ................. مصلح پر آوازه‌ي چين باستان مي‌نامند.

8- تمدن اروپايي با ................... و پايبندي بدان پيوند ناگسستني دارد.

سؤالات جور کردنی

موارد گروه الف را به موارد ب مطابقت دهید .

(الف)                                                                                      (ب)

الف) بودا 

ب) سولون

پ) لائوتزو 

1- چین

2- یونان

 

سؤالات گسترده پاسخ، محدود پاسخ، کوتاه پاسخ

1-    علت تقسيم تاريخ به دو دوره‌ي ما قبل تاريخ و تاريخي چیست؟

2-    تفاوت جوامع بشري نتيجه چه عواملي است؟

3-    مورخان بر اساس اختراع خط، تاريخ را به چند دوره تقسيم مي‌كنند؟

4-    مصلحان معنوي و اجتماعي يونان، چين،  هند را نام ببريد؟

5-    سخن «جنگ جهاني چهارم با چوب و  چماق خواهد بود» از كيست؟

6-    نخستين گام مورخان براي بررسي تاريخ جهان چه مي‌باشد؟

7-    مهم ترين وقايع قرون معاصر را نام ببريد؟

8-    تمدن اروپايي با چه عاملي پيوند ناگسستني دارد؟

9-    چرا جابه‌جايي انسان‌ها به صورت موقت (مسافرت) يا اقامت را نمي‌توان مهاجرت ناميد؟

10-اصطلاح ماشينيسم به چه معناست؟

11-پيامد تكنولوژي چیست؟

12-يكي از مشكلات بزرگ عصر ما چیست؟ اين مشكل ناشي از چه مسئله‌اي است؟

13-خطري كه پژوهشگران آن‌را كمتر از بمب هسته‌اي نمي‌دانند، کدام است؟

14-چاره‌ی اصلي در زمينه‌ي جلوگيري از افزايش جمعيت چه مي‌باشد؟

15-دو نمونه از تمدن‌هاي گذشته كه حاصل مهاجرت هستند، را نام ببريد؟

16-نقش پيامبران و مصلحان را در تمدن بشري توضيح دهيد؟

17-چرا تاكنون تاريخ جهان منصفانه‌اي كه جايگاه واقعي همه‌ي مردم جهان باشد، نوشته نشده است؟

18-مفهوم جديد مهاجرت بيانگر چه مسئله‌ای است؟

19-افزايش جمعيت جهان چه مشكلاتي را موجب شده است و حل اين مشكلات در گرو چيست؟

20-چرا مهاجرت در مفهوم گذشته‌ي آن ديگر امكان ندارد؟

21-منظور از ماشينيسم در دنياي كنوني چيست؟

22-يكي از خطراتي كه كره زمين را تهديد مي كند رشد جمعيت است، آن‌را توضيح دهيد؟

23-چرا دوران ما را عصر پتروشيمي نامگذاري نموده‌اند؟

24-با توجه به وحدت ذات انسانها تفاوت ميان جوامع بشري ناشي از چيست؟

25-مهم ترين مسائل عصر ما كدامند؟

26-كدام عامل سبب شد انديشه‌ي بقاي تمدن جديد در غرب در اواخر قرن نوزدهم با ترديد هاي اساسي رو به رو شود؟

27-نقش پيامبران و مصلحان را در تمدن بشري توضيح دهيد؟