10 حمام تاريخي ايران
حمامهاي ايراني بسيار هوشمندانه ساخته ميشدند. در طراحي ساختمان حمامها با ايجاد راهرويي پيچدرپيچ در حدفاصل دهليز و ورودي حمام با تعديل تفاوت دماي سرد بيرون و دماي گرم داخل، مانع از سرماخوردن مراجعان ميشدند.
حمامهاي ايراني بسيار هوشمندانه ساخته ميشدند. در طراحي ساختمان حمامها با ايجاد راهرويي پيچدرپيچ در حدفاصل دهليز و ورودي حمام با تعديل تفاوت دماي سرد بيرون و دماي گرم داخل، مانع از سرماخوردن مراجعان ميشدند.

برج طغرل هشتاد و يكمين سالروز ثبت خودرا در فهرست آثار ملي، نيمه دوم دي ماه پشت سرگذاشت.

سلطان سليم در برابر شاه اسماعيل
هولاگوخان، ايلخان متصرفات مغولان در آسياي غربي و از جمله ايران هشتم فوريه 1265 ميلادي (19 بهمن ماه) در 48 سالگي درگذشت و در جزيره كبود واقع در درياچه اروميه دفن شد. وي كه نوه چنگيز و برادر قوبيلاي قاآن (خان بزرگتر مغولان و خاقان چين) بود
در طول ايلخاني خود، بين النهرين، سوريه و قسمتهاي ديگري از آناتولي را تصرف كرد،
شهر بغداد را در دهم فوريه 1258 و
شهر دمشق را در يكم مارس 1260 ميلادي تصرف، قتل عام و ويران ساخت
و به خلافت «اسمي» عباسيان [در بغداد] و حكومت ايّوبيان [برسوريه] پايان داد،
ولي ارتش او در سوم سپتامبر 1260 در ناحيه «عين جالوت» از نيروهاي سلطان مصر (از دودمان مملوك) شكست خورد و فلسطين و بيشتر سوريه را ازدست داد و به شرق فرات عقب نشست. هولاگو (هُلاكو) كه مادرش مسيحي نسطوري و زنش [دوقوز خاتون] نيز عیسوی بود از حمايت مسيحيان منطقه و اروپا برخوردار بود و با سلاطين دیار فرنگ و پاپ مكاتبه داشت. برخي از مورخان، وي را ضد مسلم نوشته اند.
هلاكو پس از انتصاب به سمت ايلخان آسياي غربي، ايرانيان «لُر ـ بختياري» را كه دربرابرش ايستاده بودند شكست داده بود
و پيروان حسن صباح (فدائيان) را با تصرف و انهدام دژهای کوهستانی شان از میان برداشته بود
شاه اسماعيل صفوي كه پس از گذشت پنج سال هنوز در اندوه شكست
چالدران بود سي ام سپتامبر 1519 از تصرف بحرين توسط پرتغالي ها آگاه
شد، و اين خبر ناگوار براندوه او افزود، زيرا به سبب نداشتن نيروي دريايي
و اسلحه آتشين نمي توانست كاري انجام دهد.

وي همان روز (سي ام سپتامبر 1519) پس از آزمايش خوشنويسان داوطلب
كار در دفتر اختصاصي و مردود كردن همه آنان، مقامات كشوري و لشكري را
به مذاكره فوري براي رسيدگي به دست اندازي هاي مكرر پرتغاليها به جزاير
ايران در خليج فارس فراخواند. در اين جلسه قرار شد كه يك بودجه محرمانه
در اختيار افراد محلي قرار داده شود كه پرتغالي ها را در جزاير متصرفي
راحت نگذارند تا بعدا راهي براي اخراج آنان به دست آيد. شاه اسماعيل
سپس عزم سفر نخجوان كرد.
شهاب مرواريدخوشنويس ويژه تحرير نامه هاي شاه اسماعيل نزديك به
سه سال پيش از اين فوت شده بود و در اين مدت؛ خوشنويس ديگري كه بتواند
نظر شاه را جلب كند تا جاي او را در دفتر اختصاصي بگيرد يافت نشده بود،
زيرا شاه اسماعيل شخصا از خوشنويسهاي داوطلب امتحان بعمل مي آورد.

به گزارش خبرنگار «تابناک»، این یادداشت که تاریخ صدور آن توسط ناصر به 30 آگوست 1968 برمیگردد ،حاوی پیام تبریک وی به سران بحرین به مناسبت آغاز سال جدید قمری است.
نکته مهم این پیام تبریک، آن است که جمال عبدالناصر به صراحت از اصطلاح «خلیج الفارسی» استفاده کرده است.
روز ملي خليج فارس با تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي به تقويم ايران اضافه شد. شوراي عالي انقلاب فرهنگي با توجه به هدف قراردادن هويت فرهنگي و تاريخي ملت ايران از سوي ايادي استكبار جهاني به خصوص برخي از كشورهاي همسايه و تلاش آنان براي تحريف نام تاريخي خليج فارس، به پيشنهاد شوراي فرهنگ عمومي روز اخراج پرتغاليها از تنگه هرمز را به عنوان روز ملي خليج فارس نامگذاري كرد.
بخشي از تاريخچه نام خليج فارس در اسناد تاريخي
آلن كارول، رئيس گروه تدوين نقشههاي اين اطلس گفته است كه سياست اين مؤسسه در ثبت نام مكانها، سياست دوفاكتوست؛ يعني بنا بر نامهايي كه در عمل به كار ميرود، تصميم گرفته ميشود، نه بر اساس نامي كه فرد يا گروه خاصي بر آن مينهد. وي همچنين تصريح كرد كه نام خليج فارس در اطلس National geographic، همچنان به عنوان نام اصلي اين خليج به كار خواهد رفت.
خليج فارس، نام تاريخي آبهايي است كه از زمان باستان تا به حال به كار برده شده است. بنا بر مدارك متقن، يونانيان آن را Sinus Persicus، روميان Mare persicum و عربها نيز قرنها آن را خليج فارس يا بحر فارس ميناميدند. در زير به چند سند مهم تاريخي اشاره ميشود:
در سنگنبشته داريوش هخامنشي در مصر متعلق به سال 518 تا 515 پيش از ميلاد، در عبارت درايه تپه هچا پارسا آيي تي هني؛ دريايي كه از پارس ميرود يا سر ميگيرد، نام درياي پارس آمده است.
بطلميوس، عالم و جغرافيدان مشهور قرن دوم ميلادي، در كتاب جغرافياي عالم كه به زبان لاتين نگاشته شده، از نام (پرسيكوس سينوس) به عنوان خليج فارس ياد كرده است.
در سال 425 پيش از ميلاد، هرودت، مورخ مشهور يوناني در كتاب تاريخ معروف خود، نام خليج فارس را بحر احمر يا درياي سرخ ناميده است.
در سال 1892، لرد كرزن، وزير خارجه انگلستان، در كتاب ايران و قضيه ايران، بارها به نام خليج فارس اشاره كرده است.
ويليام راجز، وزير امور خارجه وقت ايالات متحده آمريكا، در گزارش مورخ 1971 ميلادي خود در مورد سياست خارجي اين كشور از نام خليج فارس استفاده كرده است؛ از جمله فرهنگهاي آلماني، انگليسي، آمريكايي، فرانسوي، تركي و... .
در فرهنگهايي كه به زبانهاي مختلف تدوين و چاپ شده است؛ از جمله فرهنگهاي آلماني، انگليسي، آمريكايي، فرانسوي، تركي و... خليج فارس نيز به همين نام آورده شده است.
نام خليج فارس در سازمان ملل متحد: دبيرخانه اين سازمان در سند مورخ 5 مارس سال 1971 ميلادي و يادداشت AD311/IGEN به دولت ايران، يادآور ميشود كه عرف جاري در دبيرخانه سازمان ملل متحد در اسناد و نقشههاي جغرافيايي منطقه آبي بين ايران از سمت شمال و خاور و تعدادي از كشورهاي عربي از سوي جنوب و باختر به نام خليج فارس ناميده شود و اين، بنا بر عرف قديمي انتشار اطلسها و فرهنگهاي جغرافيايي است.
اين دبيرخانه همچنين بابت اشتباهاتي كه سازمان ملل در برخي اسناد در به كار بردن نام خليج فارس مرتكب شده، عذرخواهي كرده آن را اشتباه سهوي دانسته (سند 26 ژوئن 1991 ميلادي در سازمان ملل) و از كارگزاران سازمان خواسته است كه همواره اين موضع ايران را در نظر داشته باشند.
با توجه به اسناد و مدارك متقن فوق اذعان ميدارد كه:
درج نامهاي جعلي در كنار يا به جاي درياي خليج فارس، نشأتگرفته از سياستهاي خصمانه شبكههاي فرهنگي غرب است كه سعي در شكاف و اختلافافكني بين كشورهاي خاورميانه و حوزه خليج فارس را دارد، چون اين منطقه از نظر حوزه جغرافيايي و ژئوپلتيكي، يك منطقه واحد و همگراست.
http://www2.irna.ir
بسياري از مورخان، روز كشتار راونديه در بغداد را «دهم مارس» درسال 758
ميلادي (141 قمري) نوشته اند. عده مقتولان 600 تن ذكر شده است. اين گروه در
باطن براي گرفتن انتقام خون ابومسلم خراساني از منصور ـ خليفه عباسي، از
ايران به بغداد كه هنوز كاملا ساخته نشده بود رفته بودند. آنان پس از ورود
به بغداد خود را جان نثار خليفه وانمود و درخواست ملاقات با وي را کرده
بودند. راونديه پيش از ورود به اقامتگاه خليفه، شمشير ها را در زير لباس
پنهان كرده بودند. درجريان ملاقات و هنگام حمله، به خليفه آسيب نرسيد ولي
همه اين جماعت به دست عمال او كشته شدند.
بسياري از مورخان،
راونديه را اهل «تناسخ» نوشته اند.
ابومسلم كه به حكومت امويان
پايان داده و عباسيان را روي كار آورده بود بسال 754 ميلادي به تصميم منصور
خليفه عباسي كشته شد. پس از رسيدن اين خبر به ايران، هواداران او به صورت
گروههاي جدا ازهم بپاخاستند كه يكي از آنها «سندباد» نيشابوري بود. منصور
که همانند اشکانيان و ساسانيان مي خواست که مرکز حکومت (خلافت) در کنار
دجله و در بين النهرين باشد براي اين منظور بغداد را كه يك روستا بود
انتخاب و از سال 755 ميلادي كار ساختن آن را آغاز كرده بود. وي مقداري از
مصالح ساختماني مورد نياز را از تخريب ابنيه تيسفون كه حدود هشت قرن
پايتخت ايران بود و در همان نزديكي (شش فرسنگي = 36 کيلومتري) قراردارد به
دست آورده و به بغداد منتقل کرده بود. وي نام پارسي بغدادرا (که مفهوم
"هديه خدا" دارد) تغيير نداد. در پارسي باستان "بغ" خدا و "داد" از مصدر
دادن و هديه کردن است.
بايگاني شدن طرحي كه مي توانست بسياري از مسائل ايران را حل كند!:
يكي از طرح هاي جالب دوران حكومت دكتر مصدق درست شش ماه پس از برانداخته شدن اين حكومت با كودتاي 28 امرداد 1332، به بايگاني سپرده شد كه اگر عملي شده بود به مسئله اي كه سهمي بزرگ در عقب ماندگي ايران دارد و زاينده مسائل ديگر است پايان داده مي شد.
طبق اين طرح كه در اجراي تحقق دمكراسي واقعي، تامين پيشرفت كشور، پايان يافتن فساد اداري و خارج شدن امر انتخاب و بركناري مديران دولتي از دست وزيران و مقامات سياسي با مدتها مطالعه تهيه شده بود قرار بود يك شوراي دائمي خبرگان كه اعضاي آن از ميان كارشناسان بنام كشور بر حسب ضوابط دستچين و پس از تاييد مجلس منصوب شوند ايجاد گردد و كار آن، يافتن مديران شايسته، ميهندوست (نگران و در انديشه ملت) و ماهر در کار مربوط براي دستگاههاي عمومي پايين تر از معاون وزير باشد. مطابق اين طرح، قراربود اين مديران ازميان بهترين داوطلبان كه شايستگي آنان پس از بررسي كارشناسانه بر شورا محرز مي شد انتخاب و جهت انتصاب به دولت معرفي شوند و عزل آنان نيز به خواست دولت و ذكر دليل، از سوي همين شورا صورت گيرد. شورا اين اختيار را مي داشت كه پس از بررسي كامل دلايل دولت براي عزل با تشكيل جلسات علني حرفهاي فرد مورد نظر را بشنود و سپس تصميم بگيرد و اين اختيار را داشت كه با اكثريت آراء خواست دولت مبني بر عزل را رد كند و حكم به ادامه كار و ابقاء مدير بدهد. مرجع رسيدگي به شكايات مردم و كاركنان از عدم لياقت مدير نيز همين شورا بود كه قرار بود برحسب مورد و تخصص كميسيونهاي متعدد داشته باشد. اختيارات شورا اداري بود و تداخل در كار دادگستري به عنوان مرجع رسيدگي به تظلمات و اعلام جرم ها نبود.
اگر اين طرح به همان صورت به اجرا درآمده بود، يك مدير دولتي ( مدير كل، مدير عامل و ...) مي توانست در برابر تصميم يك وزير و معاون وزير كه آن را خلاف قانون و قاعده و زيان آور به منافع كشور تشخيص مي داد بايستد و «اطاعت محض به دليل ترس از بركناري» از ميان مي رفت كه عامل انواع فساد اداري بوده است. به علاوه، مدير دولتي كه از سوي شورا معرفي مي شد، ضمن كار انتصاب خود را مديون وزير و مقامي ديگر احساس نمي كرد تا كور كورانه و نسنجده از دستورها اطاعت كند.
دولت ژنرال زاهدي 29 بهمن 1332 تصميم گرفت از آنجا كه تهيه پيشنويس يك لايحه استخدام كشوري و قانون شوراي دولتي در دست تهيه است كه جانشين قانون سال 1301 استخدام و اصلاحيه هاي بعدي آن خواهند شد فعلا بررسي طرح ديگري در ميان نخواهد بود!.
لايحه قانون استخدام كشوري که در بهمن 1332 به آن اشاره شده بود تا طرح زمان حكومت مصدق بايگاني شود، 13 سال بعد در خرداد 1345 به تصويب رسيد و در آن به شوراي مستقل «يافت، نصب و عزل مديران» هم اشاره نشده بود و مسائل اداري همچنان باقي ماند و پيچيده تر شد. در قانون مصوب 1345 عنوان ايجاد سازمان استخدام كشوري و بازنشستگي كه قبلا ضميمه وزارت دارايي بودند به ميان آمده بود كه اين سازمان راه حل مسئله استخدام و عزل و نصب مقامات نشده است كه مورد نظر طرح دوران دولت مصدق بود. لايحه قانوني سال 1345 قرار بود به صورت آزمايشي اجرا شود كه ماندگار شده است. در كشورهاي پيشرفته دقت در انتخاب مديران مياني كه مورد نظر در طرح زمان حكومت دكتر مصدق بود بسيار زياد است و هر انتصابي به صورت دادن اعلان در رسانه ها و پس از بررسي دقيق امتيازات داوطلبان و مصاحبه با آنان و اعلام نام برنده پيش از نهايي شدن انتصاب در جرايد، صورت مي گيرد تا مردم فرصت اظهار نظر داشته باشند و .... اصحاب فرضيه هاي مديريت هم نظر داده اند كه آسيب وارده از يك انتصاب نادرست براي جامعه بسيار وسيع و گاهي غير قابل جبران در طول يك نسل خواهدبود
![]() |
| سرهنگ علي خان |
![]() |
| سيدضياء
پيش از كودتا عبا و عمامه را برداشت |
![]() |
| ژنرال رضاخان در روز كودتا |
| تيپ قزاق [مستقر در قزوین] سوم اسفند1299 تهران را متصرف و فتح الله اكبر (معروف به سپهدار رشتي) رئيس الوزراء به سفارت انگلستان كه اين دولت خود حامي كودتا بود پناه برد!. تيپ قزاق پس از ديدار و مذاكرات ژنرال انگلیسی ـ «آيرون سايد با ژنرال رضاخان روانه تهران شده بود و نمايندگان احمدشاه را كه براي مذاكره با رضاخان و انصراف تيپ از ورود به تهران به شاه آباد [واقع در نزدیکی کوی امامزاده حسن و میدان شمشیری کنونی ـ حاشیه تهران وقت] آخرين محل استقرار آن رفته بودند بازداشت كرده بود. واحدهاي تيپ پس از شنيدن سخنان مهيّج سیّد ضياءالدين طباطبايي يزدي و دريافت پولهايي را كه باخود به شاه آباد برده بود [و گویا این پول را از عوامل لندن گرفته بود و به نام مواجب عقب افتاده قزاقها پرداخت کرده بود] وارد پايتخت شدند و شهررا كه تنها در دو نقطه مختصر مقاومتي كرده بود متصرف شدند. مقاومت تنها از سوي پليس شهر بود كه با تحمل چند كشته كنار رفت و روز بعد (چهارم اسفند1299 = 23 فوريه 1921) سلطان احمدشاه قاجار همراه با صدور اعلاميه اي حكم رياست الوزرايي سيّد ضياء و سرداري سپه ژنرال رضاخان را صادر كرد. احمدشاه كه با صدور این دو حکم عملا به كودتا تسليم شده بود در اعلامیه خود اعتراف به غفلت و لاقيدي كابينه هاي قبلي و عدم وجود امنيت دركشور و بلاتكلبفي ملّت كرده بود. سيّدضياء تحصيلكرده فرانسه قبلا در تهران روزنامه منتشر مي كرد. منبعhttp://www.iranianshistoryonthisday.com |
روزی که قرارداد تركمنچاي امضاء شد و وطن ما تمامیّت و حاکمیّت خودرا از دست داد ـ نگاهی به دو جنگ روسیه با ایران در قفقاز
![]() |
| عباس میرزا و ژنرال پاسکویچ امضاءکنندگان قرارداد ترکمنچای ـ یک نمونه از توپهایی که در جنگ دوم روسیه و ایران بکار رفت |
![]() |
| تصوير شاه طهماسب يکم |
| سالگشت درگذشت اميرتيمور گوركان | ||||
تيمور در يكي از لشكركشي هايش به ايران، شهر اصفهان را ويران و در اين شهر از كلّه مقتولان مناره ساخت. با وجود اين، ابن خلدون از او به عنوان مردي اديب پرور و علاقمند به اصحاب فكر و دانش و مشوّق هنر، معماري و مهندسي ياد كرده است. مورّخان نظامي نوشته اند كه تيمور نبردها را عمدتا با جنگ رواني و تبليغات قبلي در مهارت و شجاعت لشکریانش و سلاحهاي برتر آنان مي بُرد. او ناچار به اين كار بود، زيراكه به حد كافي رزمنده نداشت و خشونت هاي او هم عمدتا به همين دليل بود. با اين كه ازبكها از قوم ديگري هستند و از منطقه اورال آمده اند، امير تيمور را موسس ازبكستان مي دانند!. جهان غرب به اقتباس از مورّخان ايراني، اميرتيمور را تيمور لنگ (تيمور لين) مي نويسد. «پارسي» زبان مكاتبات رسمي سازمانهاي دولتي و موسسات فرهنگي دوران امیرتیمور و تیموریان ازجمله در منطقه فرارود و هندوستان بود. [مورخان روس سالروز مرگ تيمور را 18 فوريه نوشته اند كه نتيجه تفاوت تقويم قديم با تقديم يونيورسال ميلادي است.].
|
![]() |
| تصوير پول کاغذي چين رايج در قرن چهاردهم ميلادي |
هفتم فوریه 1294 (جمادی الاخری 693 قمری) و دوران حکومت گیخاتوخان مغول حکمران وقت، ایران بمانند چین دارای پول کاغذی (اسکناس) شد که «چاو» نام داشت. حکام مغولی چین (دودمان یوان) از سال 1271 پول کاغذی در آن کشور رایج کرده بودند زیرا که طلا و نقره موجود در چین تکافوی هزینه های سنگین آنان نبود. قدمت پول کاغذی در چین که به صورت «بلوکی ـ نوعی مهرزنی» چاپ می شد به سال 600 میلادی بازمی گردد ولی پولی دائمی نبود و هرگاه که هزینه های دولت بالا می رفت و طلا برای ضرب سکه کافی نبود پول کاغذی چاپ می کردند که نوعی برات (حواله خزانه داری دولت) بود. گیخاتوخان که مردی ولخرج و سطحی بود و بزرگ وزیرش ـ صدر جهان (صدرالدین احمد خالدی زنجانی) ولخرج تر از او ـ تصمیم به رایج کردن پول کاغذی گرفتند که این تصمیم به اجرا درآمد و «چاو» که قطعی بزرگ داشت و «چاو مبارک» خوانده می شد به جریان گذارده شد. طولی نکشید که مخالفت با این پول از شیراز و تبریز آغاز و لذا، چند ماه بیشتر عمر نکرد. با اینکه گیخاتو حکم به لغو آن داد، صدای مخالفت با او نه تنها خاموش نشد بلکه گسترش یافت، نظامیان را هم فراگرفت و به تدریج تبدیل به انتقاد عمومی از فساد اداری شد. گیخاتو پس از اینکه از مخالفت تنی چند از ژنرال هایش آگاه شد و شنید که دست به نافرمانی زده و درصدد شورش نظامی برآمده اند در سال 1295 میلادی از ترس فرار کرد و به مغان شمالی (نخجوان) رفت و در آنجا کشته شد. فساد اداری و بوروکراسی بد در ایران از زمان مغولها و کمی بیش از 700 سال پیش آغاز شد، در عصر جانشینان شاه عباس به صورتی دیگر درآمد و پیچیده تر شد و پس از یک دوره اصلاحات در زمان نادر و کریمخان، از اواخر سلطنت فتحعلیشاه قاجار رو به وخامت نهاد و ... بگونه ای که دو مستشار آمریکایی بیطرف ـ مورگان شوستر و دکتر میلسپو ـ به یک نسبت از حل این مسئله ابراز یاس کرده بودند. مورخان ولخرجی حکمرانان مغولی ایران از اموال عمومی و خزانه (بیت المال)را به دلیل بی اطلاعی از رموز و فنون حکومت و بی اعتنایی نسبت به آن به علت ادامه علامه مندی به زندگانی در حال کوچ و بذل و بخشش به بستگان و خواص نوشته و افزوده اند که این میراث مغول منحصر به ایران نیست، روسیه و چند منطقه اروپایی و آسیایی پیرامون آن هم از قربانیان این میراث هستند که همانا بوروکراسی و فساداداری است. همین فساد اداری یکی از علل فروپاشی شوروی بوده است زیراکه پس از درگذشت لنین، وارثان انقلاب بلشویکی او نتوانستند و یا نخواستند به آن پایان دهند که در فرهنگ کشور ریشه دوانیده است.
کار انتشار پول کاغذی در اروپا در سال 1574 در هلند و در سال 1660 در سوئد آغاز شده و در آمریکا چاپ و انتشار آن از پنجم فوریه 1690 و در مهاجرنشین ماساچوست صورت گرفته است، ولی تا پایان دهه 1960 پشتوانه پولهای کاغذی عموما طلا بود و در حقیقت هر اسکناس یک «حواله طلا» بود و دولتها نمی توانستند بیش از موجودی طلا، اسکناس (بانک نوت) به جریان بگذارند، لذا ارزش پول تقریبا ثابت بود. بحران مالی جهانی در دو سال اخیر نتیجه کثرت چاپ دلار آمریکا و توزیع آن در جهان است. دلار آمریکا از زمان اجرای طرح مارشال (نزدیک به 60 سال پیش) پول جهانی شده است.
اين روز در سال 1285 هجری (30 دسامبر 1906 ميلادي) مظفر الدين شاه قاجار مصوبه قانون اساسي را كه با اجراي آن نظام حكومتي ايران «پارلمانی» مي شد امضاء كرد و ده روز بعد هم درگذشت

12 آذرماه سالروز تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است.
آفتاب:
خبرآنلاین به این مناسبت اسامی نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی را منتشر کرد: